28/6/14

Refranes Llïoneses

Quita y nun pon chégase al fondón
Nun hai miyor llotería que'l aforru y la economía
El que guarda, afalla
Quien merca casa feicha, nun paga'l barru que se ye eicha
Casa cun llume, casa ensìn ferrume
El miyor los tratos: arare y criare xatos
Val más onza de tratu, qu'arroba de trabayu
Quien alreol ricos anda, si nun pierde, bastante gana
Augua xunta, riega'l prau
Ave de cuchar, enxamás nel corral
Quien nun tá ensiñau a bragas, las costuras fácenye llagas
Quién de moqueiru chega a tuballa, nun alcuentra sitiu onde colgala
Quien enantias ñace, enantias pace
El bué nun ye d'au ñaz sinon d'au paz
Si buscas moza, getala ente selmana; quel domingu, la más gocha se llava
Quien lluenxe va casare… ou va engañau ou va a engañare
Ca pardal a la sua espigal
Bué sueltu bien se llambe
La mocina y la pitina facen nial na primeira esquina
Onde dira'l bué que nun are!
Bué vieyu, sucu dreichu
Días d'augua, cantina ou fraugua
Allá van las lleis do quieren los reis
Si la ficiste en Payares, pagarasla en Campomanes
Lu que ye del común, nun ye de dengún
El bacillare tóu lu perdona, menos la bina y la poda
El bacillare tóu lu escusa, menos la poda y la bina
Quien bina, envina
Nada torna de vieya a niña más que la viña
Si quieres la tua viña nueva, pódala cun fueya
Quien camuda odre pur odre, sale podre
Mal yerbayu, arrancau de cuayu
Nun tol monte ye oriéganu
Nun te fíes del gamón que ye fiyu de ruei collón, fíate del felechu que ñaz más a dreichu
Al bué y a la mula, augua de llaguna
Ente pais y harmanos que naide meta las manos
Ente pais, fiyos y harmanos el diannu mete las manos
Una prima siempres ye prima, una cuñada nunca nun ye nada
Ya morriera'l miéu pa, la mia ma ya tá enterrada, yá nun vuela la palomba cul vuelu que volaba
Quien nun connoz guela, nun connoz cousa bona
Fiyos criaos, trabayos doblaos y de que casaos, triplicaos
Quien tién fiyos y ouveyas, nunca nun ye faltan queixas
Dos que duermen nas mesmas sábanas, alquieren las mesmas mannas
Dos que duermen nel mesmu colchón, se vuelven de la mesma condición.
Lluna cun cercu, augua trae prestu
Cuandu nel cielu escuru hai ventana, de chover nun hai gana
Annu de xeladas, annu de parvadas
Aire solanu, augua na manu, n'hibiernu que non en branu
Aire solanu, malu n'hibiernu y peor en branu
La borrina del augua ye madrina
Xelare y nnublare, sinnal de nnevare
Augua qu'ascueita, sinnal de mueita
Cielu empedrau, suelu moyau
Si chueve al meyudía, augua tol día
Enantias ye falta la mai al fiyu, que la xelada'l granizu
Primeiru ye falta'l pai al fiyu, que la xelada'l granizu
Encarnau pa Oumaña, bon sol mannana
Si las chuvias van p´Asturias, eiquí chuvias; si van pal Bierzu, eiquí bon tiempu
Ara pulu secu y no pulu moyau y recoyerás paya y granu
El trigu en brollu y el centenu en polvu
Nnublaos p'arriba, llabradores pa la cocina. Nnublaos p'abaixu llabradores al trabayu
El trigu tardío nun alcanza'l tempranu, nin en paya, nin en granu
Tres la ouveya, la rexa
Val más pouca tierra y bien abonada que mueita y mal llabrada
Enantias de ponere la tua capa, la tua colmena tapa
Cuandu zumba l'abeya, el miel torna
Igrexa grande, pueblu muertu de fame
Sol madrugador y cura callexeiru, nin el sol durará, nin el cura sedrá bonu
Guertu, muyer y molin, requieren de tinu
Burru cansau, burru emporrau
Las de la montaña… la que nun muerde, araña
Las de la Valduerna… la que nun mata, encuerna
Ouveya babiana: nin lleite, nin llana
Oumañés: falsu peru cortés
Oumañes, si ye gallu un annu, si ye criau, un mes
Villavante: nun ye Páramu, nin ye Ribeira; ye de la Presa Cerraxeira
Amigu de Llión, de tiéu si que de míeu non
Los catalanes de las piedras facen panes.
Nun puedes tare repicandu y na procesión
Quien se tapa cun fueya duas vueltas se moya, cuandu chueve y cuandu pinga la fueya
Fame qu'aspera fartura nun ye fame pura
Fame qu'aspera fartura, nun ye fame, ye gula
Muera'l gatu, muera fartu
Nun hai feria nin romería que nun pene al outru día
En puerta trancada el diannu torna
Quien nun tien hábitu d'albarda, ye manca la tafarra
Miyor arrodiare que nun malpasare
Cuandu'l gadannu ruise el lleite fuise
Vaca que nun xanta cul bué, ou xantóu enantias ou va xantare dimpués
Quien nun se farta xantandu, nun se farta llambiendu
Nun se fizu Çamora nuna houra
Salamanca, a unos sana y a outros manca y a toos deixa ensín branca
Tolos días peixes, amarga'l caldu

No hay comentarios:

Publicar un comentario